Schadelijke stoffen en Nederlandse wetgeving

Je zou mogen denken dat we in een ontwikkeld en rijk land zoals Nederland beschermd zijn tegen giftige en hormoonverstorende stoffen in onze dagelijkse producten. Dat we daar goede wetgeving voor hebben. En dat de producten die in de winkels liggen volledig veilig zijn. Maar helaas, dat is niet zo.

Inmiddels is uit vele onderzoeken gebleken dat we allemaal, wereldwijd, constant worden blootgesteld aan hormoonverstorende stoffen. Een stofje als BPA (Bisfenol A) zit bijvoorbeeld in kassabonnetjes, plastic, voedselverpakking, cosmetica, gordijnen, luiers, maandverband, speelgoed, schoenen, auto’s, computers, telefoons, koelkasten, enzovoorts. Je ademt het in, neemt het op via je huid en eet het op doordat het in je voedsel is gelekt. Het volledig vermijden is dus niet te doen, zelfs niet als je bewust kiest voor producten waar het niet in zit.

Bewezen hartstikke schadelijk

Is het erg dat we massaal BPA en andere hormoonverstoorders binnen krijgen? Helaas wel ja. BPA is volgens onderzoek ‘reprotoxisch’, oftewel toxisch voor de reproductie. Het kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen en verminderde spermakwaliteit bij mannen. Ook wordt het in verband gebracht met hormoon gerelateerde vormen van kanker (zoals borstkanker, eierstokkanker en prostaatkanker), astma, hart- en vaatziektes, obesitas en neurologische gedragsproblemen bij kinderen. Het is dus niet zo gek dat deze ziektes en klachten steeds vaker voorkomen.

Ongeboren vruchtjes en jonge kinderen blijken zeer gevoelig te zijn voor dit stofje, veel gevoeliger dan waar met de huidige regelgeving rekening mee wordt gehouden. Door de invloed van BPA op het zich nog ontwikkelende immuunsysteem, lopen kinderen een groter risico op het ontwikkelen van voedselintolerantie en worden ze gevoeliger voor infectieziekten. Het RIVM heeft daarom geadviseerd om de blootstelling aan BPA te verlagen, vooral voor zwangeren en kinderen.

Wat doet onze overheid hier tegen?

Oké. Dat hormoonverstoorders schadelijk zijn, is duidelijk. En met het oog op de altijd maar stijgende zorgkosten zou je mogen verwachten dat er in Nederland vol wordt ingezet op het verbannen van schadelijke stoffen. Voorkomen is beter dan genezen, toch? En toch gebeurt er niet erg veel, we volgen namelijk het Europese beleid.

Wat doet Europa er dan tegen?

In de EU wordt onder leiding van de Europese Commissie gebruik gemaakt van REACH; de Registratie, Evaluatie, Autorisatie en Restrictie van Chemische stoffen. In REACH staan stoffen die zeer zorgwekkend zijn omdat ze gevaarlijk zijn voor de volksgezondheid. Voordat een stofje op deze lijst komt moet uitvoerig zijn aangetoond dat het giftig is. Innocent until proven guilty dus. Eenmaal op de lijst, mag het enkel nog gebruikt worden als de Europese Commissie toestemming geeft. Vreemd genoeg wordt er toestemming gegeven om bewezen schadelijke stoffen zoals ftalaten (hormoonverstoorders, net zoals BPA) in voedselverpakkingen te verwerken. De Europese Commissie is hiervoor in oktober 2016 op de vingers getikt door het Europees Parlement; ze moeten de gebreken in de regelgeving aan gaan pakken…

Kortom, ze maken er in Europa een potje van. En onze overheid wacht af.

Een klein lichtpuntje: Afgelopen week is een motie voor een verbod op BPA in voedselcontactmaterialen van Partij voor de Dieren aangenomen in de Tweede Kamer (hoera!). Dat is zeker een stap in de goede richting, maar er moet nog heel veel meer gebeuren.

Naast #weidegang boekte uw eigenste @PartijvdDieren nog meer successen gisteren: weg met #BPA en andere #hormoonverstorende stoffen! #PlanB pic.twitter.com/rrKo4afoUp

— Esther Ouwehand (@estherouwehand) 24 februari 2017

Wat kun jij doen?

Verhuizen naar Zweden, Denemarken of Frankrijk. Daar zijn ze al veel verder in het aanpakken van schadelijke stoffen dan in Nederland. Als je dat een tikkeltje omslachtig vindt, zul je aan schadebeperking moeten doen. Eet bijvoorbeeld biologisch en onbewerkt voedsel, kies voor natuurlijke verzorgingsproducten en koop speelgoed zonder schadelijke stoffen voor je kinderen. Om het je wat makkelijker te maken; ik check alles wat ik inkoop op schadelijke stoffen. Dus mijn assortiment is gifvrij!

Oh, en wat natuurlijk ook kan helpen is de komende verkiezingen gaan voor een partij die dit probleem wél wil aanpakken 🙂

Bronnen:
http://radar.avrotros.nl/nieuws/detail/bpa-schadelijker-dan-gedacht-voor-kinderen-en-zwangere-vrouwen/
http://radar.avrotros.nl/uitzendingen/gemist/14-11-2016/hormoonverstorende-stoffen-in-urine-kamerleden/
https://www.wemos.nl/wp-content/uploads/2016/11/Wemos-Factsheet-Dit-moet-je-weten-over-hormoonverstorende-stoffen_November-2016-1.pdf
http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Wetenschappelijk/Rapporten/2016/maart/Bisphenol_A_Part_2_Recommendations_for_risk_management